Het kabinet wil in 2026 af van de huidige manier van bekostigen naar gemeenten en
provincies. Die zorgt telkens voor te veel schommelingen in de inkomsten en biedt
gemeenten te weinig ruimte voor eigen keuzes. In een recent verschenen ‘Contourennota’
(dd. 11 juli 2022) worden hiervoor aanbevelingen gedaan.
Eén van de belangrijkste oproepen in het rapport is om het belastinggebied van gemeenten
te vergroten. In vergelijking met andere landen is dat in Nederland relatief klein. Over
uitbreiding van het lokaal belastinggebied wordt al heel lang gesproken. Er zijn al veel
rapporten over verschenen, maar telkens schuift de landelijke politiek die hete aardappel
voor zich uit.
De Rijksuniversiteit Groningen heeft op verzoek van de VNG het kabinetsbeleid voor
gemeenten becijferd. Deze resultaten zijn niet best. Het kabinetsbeleid leidt tot grote tekorten
bij gemeenten. In 2026 gaat het om € 3,9 miljard, oplopend tot € 6,2 miljard in 2028. Op de
Algemene Ledenvergadering van de VNG is daarom een resolutie aangenomen waarin
gemeenten om duidelijkheid vragen aan het kabinet.
“Het standpunt van gemeenten in de aangenomen resolutie is duidelijk” zo stelt Van Dorp:
“gemeenten werken pas mee aan maatschappelijke opgaven als het financiële ‘ravijn’ van
2026 is opgelost”.
Minister Hanke Bruins Slot van Binnenlandse Zaken heeft toegezegd in september 2022
helderheid te geven aan gemeenten.